Hướng dẫn canh tác tự trồng nhân sâm Lai Châu

Sâm Lai Châu vốn là loài cây đặc hữu của tỉnh Lai Châu, có diện tích phân bố khá hẹp tại một số huyện như Tam Đường, Sìn Hồ, Mường Tè tại độ cao khoảng từ 1400m – 2000m so với mặt nước biển, là cây ưa ẩm, khí hậu lạnh mát quanh năm, lạnh về mùa đông. Vì thế, việc canh tác tự trồng nhân sâm Lai Châu cũng cần phải dựa trên đặc điểm này.

Một số vùng ở tỉnh Lai Châu đã trồng thành công loại sâm này và đã được Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) cấp bằng bảo hộ giống cây trồng chính thức, đồng thời được Chính phủ xếp vào nhóm thực vật rừng quý hiếm (nhóm IIA) tại Nghị định 06/2019/ND-CP ngay 22/01/2019.

Hiện nay được sự ưu tiên của tỉnh Lai Châu Sâm Lai châu được trồng thì điểm tại nhiều vùng tại lai châu theo phát triển theo tự nhiên rất nhiều với thành phần dinh dưỡng cao  mang đến nhiều tác dụng lớn, hãy cùng xem cách để trồng sâm lai châu loại sâm việt nam này như thế nào nhé

Yêu cầu điều kiện trước khi trồng nhân sâm Lai Châu

Từ kết quả theo dõi các chỉ tiêu đánh giá về năng suất, chất lượng sau 4 năm trồng (cây đạt  6 tuổi) chúng tôi đã xác định một số điều kiện về kỹ thuật trồng cây sâm Lai Châu như sau:

–  Thời điểm trồng lý tưởng: Trồng sâm bắt đầu từ tháng 9  cho  tỷ  lệ  cây

sống  đạt  80,24%,  đường  kính  củ  đạt  2,88  cm, năng suất cá thể (28,13 g/cây).

–  Độ cao:  Tại  độ  cao  2.000  m  là thích hợp  nhất  để  trồng sâm Lai Châu, cho kết quả đo đường kính  tán  đạt  34,23  cm,  năng  suất  củ  cao  nhất  đạt  32,67 g/cây.

–  Khoảng cách trồng: Khoảng  cách  trồng  thích  hợp  nhất  là 30×30  cm,  cho  kết  qủa  đo  đường  kính  củ  đạt  2,32 cm năng suất cá thể đạt 27,86 g/cây.

–  Độ che sáng: Độ  che  sáng  thích  hợp  nhất  là  90%,  cho  chiều cao cây đạt 33,82 cm; đường kính tán đạt 36,27; năng suất cá thể đạt 31,13 g/cây.

Chuẩn bị cây giống sâm Lai Châu

– Lựa chọn cây giống sâm lai châu: Cây sâm để lấy hạt giống cần phải đảm bảo có sự chọn lọc kỹ lưỡng từ chất lượng, cây phải đạt từ 4 năm tuổi trở lên (đối với cây gieo từ hạt), 2 năm trở lên (đối với cây trồng từ đầu mầm), có biểu hiện đặc trưng của cây giống nhân sâm, không bị sâu bệnh, tổn thương cơ giới hoặc các tổn thương khác.

Vườn trồng sâm lai châu lớn tại tỉnh lai châu

– Thời gian thu hái quả: Thời gian thu hái quả sâm là vào khoảng từ tháng 7 đến tháng 9 hàng năm. Qủa được thu hái cần phải đảm bảo về độ chín sinh lý ( phần vỏ quả có màu đỏ tươi và có chấm đen trên đầu, vỏ quả trông sáng bóng, hạt mẩy). Do đặc điểm sinh học của cây sâm Lai Châu mà một cụm quả có thể đạt độ chín tiêu chuẩn khoảng từ 6-10 ngày. Vì thế, cần thu hái làm nhiều lần (ít nhất 3 lần, mỗi lần cách nhau từ 2- 3 ngày) để đảm bảo quản giống thu vào có chất lượng cao.

Kỹ thuật trồng sâm Lai Châu theo hình thức tự canh tác

Chọn thời vụ

Khí hậu Lai Châu phù hợp để trồng sâm Lai Châu nhưng tùy theo điều kiện cây giống đủ tiêu chuẩn hay không thì thời vụ trồng sâm lý tưởng nhất là từ tháng 7 đến tháng 9, khi cây giống sâm Lai Châu đã đạt đủ 1 năm tuổi. Ngoài ra, cũng có thể chọn thời điểm từ tháng 3-5 với những cây giống đã lưu tại vườn hơn 1 năm tuổi. Không nên trồng sâm vào những ngày nắng gắt hay mưa lớn.

Chuẩn bị đất trồng sâm và thiết kế vườn

Cần đảm bảo nghiêm ngặt các yêu cầu, hạn chế tối ta những tác động bất lợi đến từ môi trường rừng, vừa để giúp bảo vệ rừng vừa mang đến môi trường sống thích hợp để trồng sâm. Sâm Lai Châu có thể phát triển, sinh trưởng tốt khi mọc sát gốc ở những cây tái sinh, cây gỗ. Vì thế, khi thiết kế vườn, chuẩn bị đất trồng, chỉ cần phát dọn tối thiểu các cây thân leo, bụi rậm, không nên tác động đến những cây gỗ hay cây tái sinh.

– Lựa chọn đất trồng:

Lựa chọn vùng trồng sam dưới những tán rừng tự nhiên có độ cao từ 1500, trở lên, vẫn giữ kết cấu rừng tự nhiên và độ che phủ rừng khoảng từ 70% trở lên, loại đất đủ ẩm, giàu mùn. Ở vùng lựa chọn đất trồng cần thiết kế những băng trồng, băng chừa đồng mức và xen kẽ nhau, chiều rộng khoảng từ 8-100m, chừa lại phần đỉnh từ trên cùng xuống đến băng trồng ít nhất khoảng 50m.

– Lối đi lại trong vườn sâm:

Cần phải phát dọn sạch sẽ những cây dây leo, bụi rậm, lối đi lại nên rộng khoảng 80cm,theo hướng dốc, thiết kế theo hình zic-zac để hạn chế xói mòn.

Tại phần băng chừa và đỉnh dốc cần phải giữ nguyên hiện trạng, nghiêm cấm tất cả mọi tác động. Ở phần băng trồng, chỉ được phát dọn những cây bụi rậm, dây leo. Tại những băng trồng, thiết kế khoảng từ 3-4 luống trồng, mỗi luống rộng khoảng 1,6-2,m để trồng thành 3-4 hàng sâm. Giữa những luống cần phải phát dọn những cây bụi rậm, dây leo giúp tạo lối đi lại rộng khoảng 30-35 cm.

– Chuẩn bị đất để trồng sâm:

Tại những luống trồng đã được phát dọn bụi rậm, dây leo cần phải giữ nguyên hiện trạng mặt đất (không đánh rãnh lên luống; không thu dọn đá lẫn, gốc cây và thân gỗ chết…; chỉ thu gom thân lá dây leo, cây bụi vừa phát dọn để ủ phân hữu cơ).  Đào hố trồng theo chiều nghiêng của khu vực trồng, thẳng hằng và theo quy cách để giúp tiện theo dõi, chăm sóc sau này.

– Mật độ trồng:

Cây Giống sâm lai châu được trồng Hàng cách hàng từ 40-45 cm, cây cách cây từ 30-35 cm; mật độ khoảng 20.000 –25.000 cây/ha rừng (tính bình quân trên diện tích thiết kế, bao gồm diện tích rừng không tác động). Sử dụng cuốc nhỏ hoặc công cụ cầm tay phù hợp để đào hố tròn có đường kính 8-10 cm, sâu 6-8 cm để trồng.

Cách trồng sâm Lai Châu tại nhà

– Cách trồng nhân sâm Lai Châu từ cây con:

+ Thực hiện bứng nhẹ, tách cây con tại vườn ươm hoặc trong khay trồng cây giống, tránh để xây xát, đứt rễ để mang đi trồng.

+ Đặt cây con sâm Lai Châu vào trong hố, điều chỉnh phần thân cây sao cho thân cây theo phương thẳng đứng, cổ rễ ngang với mặt đất tự nhiên.

+ Thực hiện lấp đất và dùng tay ấn chặt đất xung quanh gốc cây, lấp đất theo hình mâm xôi để tránh cho cây bị úng khi mưa.

+ Nên trồng cây theo hàng để dễ theo dõi, thuận tiện khi chăm sóc sau này, không nên làm bể bầu, đứt rễ và dập nát cây khi trồng.

– Cách trồng cây sâm Lai Châu bằng đầu mầm

+ Sau khi đã chuẩn bị xong đoạn mầm cây, có thể tiến hành trồng ngay, tương tự như trồng với cây con, đào một hốc nhỏ sâu 5 – 7 cm rồi đặt phần thân mầm vào đó, đoạn thân khí sinh hướng lên trên, lấp đất và ấn chặt phần gốc.

+ Sau khi đã trồng xong thì tưới nhẹ để ổn định cây, phủ thêm một lớp lá khô lên mặt đất giúp giữ ẩm cho đất, hạn chế cỏ dại, đồng thời lá khô sau khi phân hủy sẽ cung cấp một lượng mùn nhất định cho cây sau này.

Sâm lai châu có giá trị rất lớn về kinh tế và dinh dưỡng , vì vậy Tỉnh lai châu đã tập trung phát triển dòng sản phẩm sâm lai châu này thành từng vùng trồng sâm lai châu lớn để cung cấp ra thị trường

Kỹ thuật chăm sóc vườn sâm Lai Châu

– Năm đầu tiên sau khi trồng sâm Lai Châu, người trồng cần phải theo dõi thường xuyên, cần phải trồng dặm lại những cây đã chế (hoặc dặm những cây cùng lứa tuổi). Ngoài ra, phải theo dõi thường xuyên những cây dây leo, bụi rậm tái sinh, nhổ cỏ ở trong vườn trồng sâm, chỉ cần cắt và nhổ cỏ cục bộ những cây mọc sát gốc sâm. Không nên làm cỏ trong mùa mưa, đặc biệt là ở giai đoạn cây ngủ đông để hạn chế xói mòn, rửa trôi đất.

– Thực hiện kết hợp làm cỏ, bón bổ sung thêm mùn núi cho cây bằng cách phủ lớp mùn núi này dày lên khoảng 2cm nhằm giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt, mang đến năng suất cao.

– Vào những năm ít mưa, đất bị khô, cần phải thường xuyên tưới nước để cây sinh trưởng và phát triển thuận lợi hơn. Ngoài ra, cần phải dọn dẹp những cành cây bị đổ gãy xuống vườn sâm, chăm sóc và khắc phục sớm những cây bị tổn thương.

– Kiểm tra thường xuyên và phát hiện sớm những đối tượng cây bị sâu hại, xử lý kịp thời bằng một số biện pháp thủ công như cắt tỉa lá bị bệnh, nhổ bỏ và xử lý cây bệnh,…Cần làm bẫy lồng, bẫy kẹp, dụng cụ xua đuổi… hoặc dùng nilon, lưới để ngăn các động vật gây hại vườn sâm Lai Châu.

Trên đây là một số thông tin cơ bản về kỹ thuật trồng nhân sâm Lai Châu

dưới tán rừng. Đây là kỹ thuật trồng nhân sâm Lai Châu tại nhà theo phương pháp mô phỏng các điều kiện sống của sâm hoang dã, bảo đảm phát triển sâm Ngọc Linh trồng bền vững, hạn chế tối đa các tác động suy giảm môi trường rừng.

Hiện nay, Công ty Sâm Việt Nam là một trong những đơn vị nuôi trồng thành công cây giống sâm Lai Châu, làm chủ nguồn giống thu hoạch từ hạt và xây dựng hệ thống vườn sâm Lai Châu rộng hàng ngàn hecta nhằm mục đích bảo tồn và phát triển sâm Lai Châu, giúp loại sâm này đến gần hơn với người tiêu dùng Việt, sẵn sàng vươn ra thế giới.

Quý vị có thể xem thêm bài viết về cách sử dụng sâm Việt Nam : https://samvietnam.net.vn/tin-tuc/cach-su-dung-sam-viet-nam/ để có thể tham khảo những cách sử dụng hiểu quả, khách hàng có thể inbox qua facebook của chúng tôi : Sâm Việt Nam onplaza